Bardzo szybkie tempo prac, w jakim program „Rodzina 500+”został przygotowany, spowodowało pominięcie racjonalnej oceny skutków społecznych, demograficznych, a przede wszystkim prawnych. Należy zwrócić szczególną uwagę na fakt nieprzystosowania treści aktualnego art. 209 Kodeksu karnego do zasad wynikających z programu „Rodzina 500+”.Art. 209 Kodeksu karnego został skonstruowany w ten sposób, że do poniesienia odpowiedzialności karnej nie jest wystarczające samo niepłacenie alimentów. Koniecznym jest również niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Czy powiększenie budżetu rodzinnego o kwotę 500 zł, w wielu przypadkach nie będzie oznaczać, iż faktycznie podstawowe potrzeby uprawnionego zostaną zaspokojone? W złożonej wspólnie z Posłami Tomaszem Jaskółą, Jackiem Wilkiem i Rafałem Wójcikowskim interpelacji, domagamy się wyjaśnienia wątpliwości związanych z obowiązkiem alimentacyjnym. Pełna treść interpelacji znajduje się poniżej.
Odpowiedź ministerstw będzie dostępna na stronie http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/interpelacja.xsp?typ=INT&nr=3187
Szanowni Państwo ministrowie,
brak właściwej, merytorycznej debaty nad programem „Rodzina 500 plus” doprowadził do tego, iż faktycznie trudno choćby domyślać się jego konsekwencji. Tempo, w jakim program został przygotowany, spowodowało pominięcie racjonalnej oceny skutków społecznych, demograficznych, a przede wszystkim prawnych.
Choć program obowiązuje ledwo od kwietnia, to i tak wokoło niego narosły już liczne kłopoty. Przykładowo, niewiadomym jest, czy możliwość ubiegania się o świadczenie wychowawcze z programu 500+ ma znaczenie dla określania wysokości świadczenia alimentacyjnego? Nawet jeżeli uznać, że ma, to nie wiadomo w jakim stopniu? Oczywiście pytanie pozostaje szczególnie ciekawe dla osób, które zobowiązane są do płacenia alimentów w wysokości poniżej 500 zł.
Propozycja nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w której proponuje się uznanie, iż świadczenia wychowawcze oraz będący jego odpowiednikiem dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego, potwierdzają tylko niską jakość pierwotnej ustawy i brak przedstawienia w niej rozwiązań systemowych. Fragmentaryczność ustawy, zakrawająca wręcz o fasadowość, w konsekwencji prowadzić będzie musiała do kolejnych nowelizacji…
Pragnę także zwrócić uwagę na nieprzystosowanie treści aktualnego art. 209 Kodeksu karnego do zasad wynikających z programu. Przypomnę, że zgodnie z tym przepisem „Kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”
Art. 209 Kodeksu karnego został skonstruowany w ten sposób, że do poniesienia odpowiedzialności karnej nie jest wystarczające samo niepłacenie alimentów. Koniecznym jest również niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Czy powiększenie budżetu rodzinnego o kwotę 500 zł, w wielu przypadkach nie będzie oznaczać, iż faktycznie podstawowe potrzeby uprawnionego zostaną zaspokojone? Oczywiście, że będzie! Tym samym zatem w wielu przypadkach nie będzie istniała możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej osoby uporczywie uchylającej się od obowiązku alimentacyjnego, tylko z tego powodu że podstawowe potrzeby osoby uprawnionej będą zaspokojone dzięki programowi „Rodzina 500+” .
W związku z tym na podstawie Konstytucji RP z 1997 rok, art. 115 i ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora z 1996 roku, art. 14 ust.1.pkt 7 i wprost wynikających z regulaminu Sejmu RP art. 192, pozwolę sobie jako poseł na Sejm RP złożyć do Pana ministra interpelację poselską.
- Czy planowana jest nowelizacja art. 209 Kodeksu karnego?
- Czy wprowadzenie ustawy „Rodzina 500+” ma wpływ na możliwość zastosowania tego przepisu?
- Art. 209 Kodeksu karnego został skonstruowany w ten sposób, że do poniesienia odpowiedzialności karnej nie jest wystarczające samo niepłacenie alimentów. Koniecznym jest również niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Czy powiększenie budżetu rodzinnego o kwotę 500 zł, w wielu przypadkach nie będzie oznaczać, iż faktycznie podstawowe potrzeby uprawnionego zostaną zaspokojone?